Çocuklarda Üveit Tedavisi Ankara

Çocuklarda Üveit Nedir?

Çocuklarda üveit, gözün orta tabakasını oluşturan üvea dokusunun iltihaplanmasıyla ortaya çıkan bir hastalıktır. Bu durum bağışıklık sisteminin anormal yanıtları, enfeksiyonlar veya bazı genetik faktörlerle ilişkili olabilir.

Çocukluk çağında görüldüğünde tanısı genellikle zor olur, çünkü erken dönemde belirgin şikâyetler vermeyebilir. Ancak tedavi edilmediğinde kalıcı görme kaybına yol açabilen ciddi bir göz hastalığıdır. Üveit vakalarının yaklaşık %5-10’u çocukluk çağında görülür. Genellikle 16 yaş altı dönemde tanı alır.

Çocuklarda Üveit Olur mu?

Çocuklarda da üveit olur. Ancak çocuklar şikayetlerini net ifade edemez ve hastalık genellikle sinsi (belirti vermeden) ilerler, üveit tanısı erişkinlere göre daha geç konabilir. Bu durum, geç tanı ve kalıcı görme kaybı riski anlamına gelir.

1. Ön Üveit (Anterior Üveit)

İltihap gözün ön kısmında, iris ve siliyer cisimde gelişir. Çocuklarda en sık görülen üveit tipidir. Genellikle romatizmal hastalıklarla, özellikle de Juvenil İdiopatik Artrit (JIA) ile ilişkilidir. Çoğunlukla ağrısız seyreder, bu nedenle fark edilmesi zor olabilir.

2. Orta Üveit (İntermediyer Üveit)

Enflamasyon vitreus adı verilen gözün içindeki jel benzeri yapıda ve retina çevresinde yoğunlaşır. Çocuklarda daha nadir görülür. Görmede bulanıklık, uçuşan cisimler (floaters) ve bazen görme azalması ile kendini gösterir.

3. Arka Üveit (Posterior Üveit)

Gözün arka kısmındaki retina ve koroidi etkiler. Çocuklarda genellikle enfeksiyonlara (örneğin toksoplazmozis) bağlıdır. Görme kaybı daha hızlı gelişebilir ve tedavisi zordur.

4. Panüveit

İltihap gözün hem ön, hem orta hem de arka kısmını etkiler. Çocuklarda nadir olsa da en ağır seyirli formlardan biridir. Kalıcı görme kaybına neden olma riski yüksektir.

Çocuklarda Üveit Nedenleri

Çocuklarda üveitin nedenleri farklı kategorilere ayrılır. Enfeksiyon kaynaklı üveitler bakteriyel, viral veya paraziter etkenlerle gelişebilir. Bağışıklık sistemiyle ilişkili durumlarda, çocuklarda romatizmal hastalıklar veya otoimmün sendromlar tetikleyici olabilir. Genetik yatkınlık da önemli bir rol oynar. Bazı durumlarda ise herhangi bir neden bulunamaz ve “idiyopatik üveit” tanısı konur.

• Juvenil İdiyopatik Artrit (JIA): En sık nedenidir. Özellikle sessiz ön üveit (belirti vermeden ilerleyen) şeklinde görülür. Kız çocuklarda, ANA pozitif olan tipte daha sık görülür. Rutin göz muayenesi yapılmazsa geç fark edilir.
• Enfeksiyonlar: Toksoplazma (doğumsal ya da sonradan),herpes virüsleri, tüberküloz, sifiliz gibi nadir enfeksiyonlar üveitin altta yatan sebebi olarak saptanabilir.
• Behçet Hastalığı: Genç ergenlerde görülebilir, genellikle ağrılı, ani başlayan üveit ile birlikte olur.
• Sarkoidoz / Blau Sendromu: Genetik geçişli olabilir, çocuklukta sistemik bulgularla birlikte görülebilir.
• İdiyopatik Üveit: Nedeni bilinmeyen, çocuklarda da sık görülen bir gruptur.

Çocuklarda Üveit Belirtileri

Çocuklarda belirtiler silik olabilir. Gözde kızarıklık her zaman olmayabilir. Işık hassasiyeti (fotofobi) eşlik edebilir. Görme azalmasını çocuk fark edemeyebilir. Gözde ağrı olabilir. İlerleyen olgularda şaşılık, göz kapağı düşüklüğü gelişebilir.

Çocuklarda üveitin en yaygın belirtileri arasında göz kızarıklığı, ışığa hassasiyet, bulanık görme, gözde ağrı ve sulanma bulunur. Ancak küçük yaş grubunda çocuklar şikâyetlerini dile getirmekte zorlandığı için hastalık uzun süre sessiz seyredebilir. Bu nedenle ailelerin ve hekimlerin dikkatli olması gerekir. İleri vakalarda görme keskinliğinde azalma, gözde lekelenme ya da görme alanında kararma görülebilir.

Çocuklarda Üveit Tanısı ve İzlem

Çocuklarda üveit tanı sürecinde öncelikle detaylı bir göz muayenesi yapılır. Gözün ön ve arka segmentlerinin incelenmesi, göz içi basınç ölçümü ve görme alanı testleri tanıda önemlidir. Görüntüleme yöntemleri arasında optik koherens tomografi (OCT) ve fundus fotoğrafı kullanılabilir. Altta yatan nedenin belirlenmesi için kan testleri, immünolojik testler ve bazen radyolojik görüntülemeler de gerekebilir.

• Detaylı muayene oldukça önemlidir. Göz dibi muayenesi mutlaka yapılmalıdır. Genel anestezi altında muayene gerekli olgularda yapılmalıdır.
• Geniş bir sistemik tarama yapılmalıdır (romatolojik testler, enfeksiyon testleri).
• JIA'lı çocuklar semptomsuz olsa bile düzenli göz kontrolü gerektirir.

Damla şeklinde ve sistemik kortikosteroid akut dönemde kullanılır. Kademeli olarak azaltılır ama hastalığın durumuna göre düşük dozda devam ettirilebilir. İmmünsüpresif ilaçlar ve biyolojik ajanlar kullanılır.

Çocuklarda Üveitte Erken Tanının Önemi

Erken tanı, çocuklarda üveit tedavisinin başarısında kritik bir rol oynar. Sessiz ilerleyen vakalarda görme kaybı fark edildiğinde hasar geri dönüşsüz olabilir. Bu nedenle düzenli göz kontrolleri, özellikle kronik hastalığı olan çocuklarda büyük önem taşır. Erken dönemde başlayan tedavi, görme yetisinin korunmasını sağlar ve yaşam kalitesini artırır.

Çocuklarda Üveitte Görme Kaybı ve Uzun Dönem Etkileri

Tedavi edilmemiş ya da geç tanı almış çocuklarda üveit, katarakt, glokom, retina hasarı ve kalıcı görme kaybına yol açabilir. Bunun yanında uzun süreli tedavi gerektiren kronik üveit vakaları, çocuğun okul başarısını, sosyal yaşamını ve psikolojik durumunu da etkileyebilir. Erken dönemde doğru tedavi uygulanmadığında yaşam boyu görme bozuklukları gelişebilir.

Çocuklarda Üveit Takibi ve Kontrol Süreci

Üveit tanısı alan çocukların düzenli aralıklarla göz hekimi tarafından kontrol edilmesi gerekir. Kontroller sırasında göz içi basıncı, görme keskinliği ve retina durumu değerlendirilir. İlaç tedavilerinin yan etkilerini izlemek de bu sürecin önemli bir parçasıdır. Takip süreci uzun solukludur ve tedaviye uyumun sağlanması gerekir.

Çocuklarda Üveit İçin Ailelere Öneriler

Aileler çocuklarında göz kızarıklığı, ışığa bakamama veya sık tekrarlayan baş ağrısı gibi belirtileri ciddiye almalıdır. Düzenli göz kontrollerini aksatmamak, ilaç tedavilerini doğru şekilde uygulamak ve doktor önerilerine eksiksiz uymak hastalığın seyrini olumlu yönde etkiler. Ayrıca çocukların ruhsal ve sosyal gelişiminin desteklenmesi, uzun dönem tedavi sürecinde büyük önem taşır.

Özetle Çocuklarda Üveit

Çocuklarda üveit nadir ama ciddidir. Genellikle sinsi seyreder, geç tanınırsa görme kaybı kalıcı olabilir. Özellikle JIA’lı çocuklar düzenli göz muayenesine gitmelidir. Sorularınız için doktorunuzla iletişime geçmekten çekinmeyin. Düzenli kontroller ve ilaç uyumu, görme kaybını önlemede en önemli unsurlardır.